Türkiye'nin ilk Sümeroloğu Muazzez İlmiye Çığ 110 yaşında hayatını kaybetti.

İnsanlar ne zaman “kalemi kağıda dökmeye” ve düşüncelerini bir dizi karmaşık sembolle ifade etmeye başladı? Bulmacanın önemli bir parçası Mezopotamya'dan gelen antik eserler üzerinde tespit edilmiş olabilir.

Bir çift mühendis ve bir tarihçi, tekerleğin ilk kullanımının nasıl gerçekleşmiş olabileceğini modellemek için bir araya geldi. Royal Society Open Science dergisinde yayınlanan makalelerinde, ABD'deki Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi'nden Lee Alacoque, Georgia Teknoloji Enstitüsü'nden Kai James ve Columbia Üniversitesi'nden Richard Bulliet, Karpat Dağları'ndaki bir bakır madeninde çalışan işçilerin yaklaşık 6 bin yıl önce madenin derinliklerinden cevheri daha kolay taşımaya çalışırken ortaya çıkmış olabilecek süreci anlatıyorlar.

Doğadaki tüm canlılar gibi insanlarda pek çok konuda içgüdüsel olarak hareket etmektedir. Bunun haricinde bazı özel bilgiler ise nesiller boyu aktarılmakta ve devamı sağlanmaktadır. Bilgi ve deneyimin aktarımı konusundaki en becerikli canlı şüphesiz insandır.

Müzik, insanoğlunun varlığı ile birlikte var olduğu düşünülen insan hayatının en vazgeçilmez unsurlarından biridir. İlk insanlar yerleşik bir düzene sahip olamamaları sebebi ile avcı toplayıcı özellikleri ile ön plana çıkmıştır. Doğadaki seslerin taklit edilmesi ile başlayan sesli iletişimin daha sonra ilerleme sağlayarak, insan sesinden ilkel çalgılara doğru bir gelişimi desteklediğini söyleyebiliriz.

Roma, MÖ 753’te Romulus ve Remus adlı ikiz kardeşlerin kurduğu küçük bir kentten, bir imparatorluğa dönüşmüştür. Bu dönüşümün yalnızca coğrafi olarak değil toplumsal, ekonomik, kültürel, dini alanlarda da yaşanmış olduğu muhakkaktır. Bu bağlamda Roma’nın eğitim alanında geçirdiği önemli değişimlere yakından bakmak neredeyse tüm alanlarda yaşanan değişimin girift bir bütünlük arz ettiğinin fark edilmesini sağlayacaktır.

Arkaik Dönem öncesini aydınlatan Homeros destanları, Yunan kadın modelini çizmekte, kadınların ev yönetiminden ve çocukların eğitimden sorumlu olduğunu göstermektedir. Kourotrophos denilen çocuk yetiştiriciliği, anneler başta olmak üzere oikos içinde çalışan bakıcı ve sütannelerin (τροφοί) sorumluluğunda olmuştur.

İnsanın doğayla ilk karşılaşmasının, onun en mutlu anı olmadığını söylemek için elimizde yeterince veri bulunmaktadır. Belki deneyim sonucu olarak değil ama imgelem gücümüzle dünyamızın her zaman bu denli dingin bir doğallığa sahip olmadığını öngörebiliriz. Bu yüzden insanın yeryüzünde belirdiği ilk andan itibaren karşılaştığı olağanüstü belirsizliklerin içerisinde hayatta kalmayı başarmasının büyük zorluğunu hayal edebiliriz.

Her geçen gün, gün yüzüne çıkan, yeni bir boyutuyla her defasında yeniden keşfedilen insanlık tarihi, bize aynı zamanda etkileşimin ve iletişimin kadim doğası hakkında da yeni veriler sağlıyor. Tarihin bize uzak olan noktalarından, asılar öncesinden hatta karanlık dönemlerden elimize ulaşan verilerle yine yeniden insanlık tarihine bakma ve ortak mazimizi anlama imkanı yakalıyoruz.

Beşer doğmaktan insan olmaklığa geçişin gizemli bir serüveni vardır. Somut dünyadan, soyut aleme geçişin hikâyesi henüz hiçbir pedagog ya da psikolog tarafından tam anlamıyla açıklanmış değildir. İnsanın bir insan olarak yaşayabilmesi için diğer canlılardan farklı bir yetişme ve büyüme sürecine ihtiyacı vardır. Bu sürecin en temel niteliği, hayatın devamı için bir dizi bilgi ve davranış edinme zorunluluğudur.

Büyük İskender'in 32 yaşında ölmeden önceki son eylemlerinden biri, antik tanrıları onurlandırmak ve kendi ilahi statüsünü teyit etmek için bir Yunan tapınağı adamak olabilir. Güney Irak'taki Girsu antik kentinde çalışan British Museum arkeologları, 4 bin yıllık bir Sümer tapınağını gün yüzüne çıkardı. Son derece şifreli ve anlaşılması zor olan daha sonraki Yunanca yazıtlar, şimdiye kadar arkeoloji ekibi için hiçbir anlam ifade etmiyordu.

Hiyeroglif metinler, Mısırlılar’ın değerli demir içeren kayaların Dünya'dan kaynaklanmadığını anladıklarını göstermektedir.